nr 26  /  maart 2009 
 
 
Beste vrienden van L’Angelot!
 
In een nieuwsbrief hoort nieuws anders was het geen nieuwsbrief. Maar voordat we van start gaan met wat er aan het begin van dit seizoen nieuw is bij L’Angelot : eerst de kleuren in onze tuin die we fotografeerden op de eerste dag van de lente, 21 maart 2009.
Verderop (voor de doorscrollers) laten we ons licht schijnen over ‘de crisis’, zetten we een boompje op en kappen we er een. We eindigen met het voorbije seizoen: enkele sfeerplaatjes van wat de ijsgoden afgelopen januari creëerden rondom L'Angelot.
Veel plezier met deze Bengel,
Ilse & Fons

 De tuin in geuren en kleuren

 

Er staan nog veel meer ontluikende kleuren op stapel en Ilse heeft de bloempotten al in stelling gebracht op een van de oude stenen muurtjes.

In de loop van de komende dagen zullen ze allemaal gevuld zijn en dan zal L'Angelot weer baden in een zee van kleur. Wie wil dat niet beleven! Plaatsnemen op onderstaand terrasje en genieten van het zicht op Antraigues en de omliggende bergen....  Met een fles wijn en 2 glazen onder handbereik....

 

 

What’s new at L’Angelot?

 
Nieuwe zithoek bij de kachel.
 
Een Engelse gast mailde ons:
“One other question, do you have a lounge area we can use if, for instance, the weather is bad where we can read or play cards etc.?”
Al langer waren we van plan om werk te maken van een knusse zithoek in de grote eetkamer waar ook het ontbijt wordt geserveerd. Maar het bleef steeds bij plannen. Na bovenstaande concrete vraag schoten we in actie met het volgende resultaat:
Het is zo’n tof hoekje geworden dat we er zelf regelmatig gebruik van maken. Een knus plekje om te aperitieven, met goed leeslicht en lekker dicht bij de kachel. Heerlijk op dagen dat de weergoden forfait geven.
 
Vernieuwde badkamer La Sardonne
 
‘La Sardonne’ is onze ‘familieverdieping’ die tot maximaal 4 à 5 personen kan herbergen. Indeling: individuele ingang,  privé gang die uitkomt op 1) de grote gastenkamer,  2) de kleine kamer, 3) apart toilet en 4) badkamer.
Die badkamer hebben we onlangs volledig gerenoveerd:
 
Aparte douche erin gebouwd en een nieuwe wastafel geplaatst voorzien van een kunstzinnige céramique bowl. Bovendien hebben we het ligbad ongemoeid gelaten. Het toilet is volledig apart van de badkamer, wel zo prettig wanneer je met meerdere personen bent.
La Sardonne kan overigens ook gereserveerd worden voor 2 personen waarbij je gebruik maakt van alle faciliteiten behoudens de kleine kamer.
 

Verbouwde keuken

Hoewel we geen dagelijkse table d’hôtes aanbieden is hier steeds meer vraag naar. Reeds nu weten we dat we het komende seizoen toch wel enkele malen per week zullen koken voor de gasten die het heerlijk vinden om een zomeravond door te brengen op het terras onder de kastanjebomen. Na een grondige verbouwing is onze keuken nu ruim en practisch, dus: we zijn er klaar voor om u te verwennen:
 
We installeerden een professioneel 5 pits fornuis met grote oven en vergrootten de werkbladen. De verlichting werd volledig vervangen en met 'bloedt, zweet en tranen' boorden we een gat door de één meter dikke granieten muur voor het plaatsen van de nieuwe dampkap.
 
Tot zover de meest in het oog vallende zaken. We hebben méér veranderd, jaja we zaten niet stil afgelopen winter, maar dat zie je wel bij aankomst!
 
 

Crisis!

 
AMSTERDAM - Amerikanen duiken massaal hun moestuin in. De kredietcrisis geeft ze groene vingers: de broekriem moet aangetrokken en dus blijven groenten in de schappen liggen. Groenvoer uit de achtertuin is een stuk goedkoper.
(begin van artikel uit De Volkskrant van 16 februari 2009)
 
We lazen bovenstaand artikel en konden niet anders dan glimlachen. Waar die crisis toch wel niet goed voor is. Om ons heen in de Ardèche zien we al jaren niet anders dan dat dorpsgenoten kromgebogen ploeteren in hun moestuintjes. Er zijn ongeveer 200 gezinnen in ons dorp en er zijn ongeveer 200 moestuintjes. Voilà, voel je ‘m?
 
Toen we in Antraigues arriveerden (begin 2003) vroegen we ons af hoe de mensen hier (vooral de ouderen) kunnen rondkomen van hun karig pensioen of andere uitkering. Het geheim: de moestuin. In feite gaat er hier heel weinig geld om. Woonlasten? Het huis is al jaren familie-eigendom. Voeding? In vlees wordt voorzien door de jagers, groente en aardappelen kweekt men zelf.  De bakker zorgt voor vers stokbrood en croissants. Dat laatste is dus de grootste kostenpost. Kleding? De mode achterhaalt zichzelf hier, of je nu stijl ’50, ’70 of ’90 hanteert, maakt helemaal niks uit. En wat betreft de auto, statussymbool bij uitstek voor de stadse mens: ze rijden hier nog steeds in dezelfde R4, 2CV, of 106 als bij onze aankomst. Toen vonden we die auto’s wel érg demodées, inmiddels zijn we ervan gaan houden en rijden we zelf nog vrolijk rond in onze ruim 10 jaren oude Renault..
 
Hier in Antraigues was er geen crisis nodig om te beseffen dat het veel voordeliger en gezonder, dus: natuurlijker is om zelf te voorzien in je voedselbehoefte. Je merkt dat ook op de markt. Vanochtend wandelden we rond op de markt van Aubenas. Nu de lente doorbreekt en de gewassen de grond uitschieten staan daar talloze boeren met hun koopwaar die ze daags te voren hebben geoogst. Vers van de grond, barstens vol van vitaminen en nog erg goedkoop ook. Je vindt er enkel de producten die daadwerkelijk in dit seizoen hier groeien. Dus niet de Spaanse aardbei die in alle seizoenen verkrijgbaar is in de supermarkt. (En die er schitterend groot en rood uitziet maar die nergens naar smaakt). Enkele beelden van de lentemarkt in Aubenas op 21 maart 2009:
Radijsjes en appelen, vers en onbespoten
 Iedere zaterdag zit zij daar met een mandje eieren, that's all.
De ajuinen (uien) worden gewogen met een antieke balans met gewichten
Verse kruiden, ook nog eens spotgoedkoop
 
 Hierboven een voorbeeld van een van de moestuinen van Antraigues, in dit geval midden in het dorp.
De Parijzenaars die momenteel bij ons te gast zijn keken ook hun ogen uit. In Parijs heb je geweldige markten maar dit kleinschalige en symphatieke gebeuren bestaat in Parijs niet. Daarvoor moet je in de Ardèche zijn! En wieweet: sinds kort ook in New York, als we de Volkskrant mogen geloven…
 

Mag dat…bomen kappen?

 
Om met het antwoord op de vraag te beginnen: “ja, dat mag”, althans hier bij ons in de Ardèche. 
 
Inmiddels zijn we er zelf aan gewend maar wanneer we aan Nederlandse (of Belgische) gasten vertellen dat we vorige week die en die boom hebben gekapt kijken die immer verrast op en vragen dan op sluikse toon: “hadden jullie daar toestemming voor?”. Oftewel: “Dat heb je zeker stiekem gedaan” en “Kijk daar maar mee uit” en bovendien: “Bomen kappen is slecht voor de natuur, er zijn er al zo weinig” en “Bomen zorgen voor zuurstof en dat hebben we nodig om te ademen” en “Daarom hebben wij in Nederland het “Groene Hart” gemaakt waar alleen maar bomen staan en daardoor kan je in Nederland nog ademen”.
 
Oeps, we schrikken ons een rotje wanneer we ons na zo’n gesprek realiseren dat Alphen a/d Rijn e.o. inderdaad z’n stinkende best doet om wat armzalige bomen in ere te houden, zelfs miljarden besteedt om de Thalys te ondertunnelen, als die bomen maar nergens hinder van ondervinden. En schuldig dat we ons voelen. Toemaar, kappen we weer een boom omdat’ie in de weg staat, hij het uitzicht beneemt, we brandhout nodig hebben, we hem niet mooi vinden of noem maar een reden op. En waar we er eentje kappen komt er ruimte voor andere soortgenoten die dankbaar gebruik maken van het vrijgekomen plekje zodat er op natuurlijke wijze over enkele jaren weer een gezonde boom bijkomt.  
 
Bomen? Daar hebben we hier geen gebrek aan. Kom maar eens een kijkje nemen. Onze berg staat vol met bomen: oude en jonge, grote en kleine, veel kastanje maar ook kers, appel, eik, es, (heel veel es), spar, en buxus maar dat zijn eigenlijk struiken. Ja: buxus, dat groeit hier als onkruid. Er staan er duizenden. Niet tegenop te snoeien en dat doen we ook niet want buxus is mooi op de hellingen en dat willen we zo houden. Maar veel es verdwijnt s’winters in onze houtkachels, het brandt prima en is in overvloed kapklaar.
 
Het zwaarste werk betreft het transporteren van de dode takken naar het huis, waarna het een peuleschil is om het op maat te zagen voor de kachels.
 
 
Veel bomen hebben op de schors dikke lagen groene korstmossen.
Prachtig is dat. Een bewijs dat de lucht hier kerngezond is. Af en toe een boompje kappen omdat het in de weg staat of omdat je brandhout nodig hebt om de winter door te komen,dat verstoort het natuurlijke evenwicht geenszins. En dat willen we graag zo houden. We zijn niet van plan om een houtzagerij te beginnen en de stammetjes voor pakweg 60,- euro per kuub te verkopen voor de open haard en de houtkachels. Zou wel kunnen trouwens en we zouden van de opbrengst zonder twijfel tot het eind onzer jaren comfortabel kunnen leven. Maar vrees niet: we gaan onze kinderen niet opzadelen met een kale berg. Daar ligt nu juist het verschil tussen verantwoord en onverantwoord kappen. Wij zijn niet van plan om de natuur op onze berg geweld aan te doen. Integendeel: we onderhouden de hellingen zo goed als we kunnen en daarvoor dient regelmatig gekapt te worden.
 
Overigens is meer dan de helft van het hout dat in onze kachels gaat reeds dood hout. Jaren geleden is er namelijk een ziekte geweest bij de kastanjebomen met tot gevolg dat veel bomen in de kruin vol zitten met dode takken. Dat hout is reeds volledig “droog”, dat wil zeggen dat alle 'levenssappen' eruit zijn verdwenen waardoor het direct kan worden aangewend als brandhout. Die takken zagen we er als eerste uit.
De kastanjebomen behoeven nodig een stevige snoeibeurt en dus klimt Fons in de kruin om dit varkentje te wassen.  
 
Ook liggen er her en der verspreid dode boomstammen, ooit, jaren geleden ontworteld tijdens hevige windvlagen.
 
Zoals dit 10 meter lange exemplaar dat vlak achter ons huis ligt. Binnenkort gaan we hem te lijf en deze stam alleen al zal ons ca een halve winter warmte verschaffen!  
 
Ook snoeien we hard in het groen. Er is teveel groen rondom ons huis vinden wij. Al de mooie door mensenhanden gebouwde muurtjes die eeuwenlang de begrenzing vormden van de tegen de helling aangebouwde terrassen zijn overwoekerd door klimop waarvoor je voor een stekje bij het tuincentrum 15,- euro betaalt. Ook hier bevinden wij ons weer in een penibele situatie. Drie jaar geleden betaalden we zelf 30,- euro voor twee stekjes bij Intratuin om de muur van ons dorpshuis in hartje Antraigues mee te laten begroeien. Nu we verhuisd zijn en midden in Moeder Natuur wonen weten we geen blijf met de overdaad aan klimop die links- of rechtsom, onder of boven, horizontaal of verticaal alles overwoekert, inclusief onze prachtige stenen muurtjes. Vaak verstikt diezelfde klimop de bomen door stam en takken af te knellen met een donkergroen bladerendek.
 
Tja, daar zijn we hier dus o.a. mee bezig: kappen en klimop verwijderen. Best een geweldige activiteit zo midden in de natuur. En wanneer je als resultaat ziet dat het er mooier op is geworden, de muurtjes weer het reliëf hebben dat ze ooit hadden, de bomen weer vrij kunnen ademen zonder inkapseling van klimop, de lelijke en in de weg staande bomen hun weg hebben gevonden naar de houtkachels, dan denken wij, (enfin we zijn er zeker van) is én de natuur content én zijn wij content én zullen onze gasten content zijn.
 
Na deze inleiding over het kappen van bomen rond ons huis volgt nu een stukje dat we al een jaar op de plank hadden liggen. Vorige lente schreven we het, direct nadat onze notelaar werd gekapt. Nu plaatsen we het. De titel vonden we destijds goed gekozen. Nu, een jaar later, heeft hij ook iets triests zoals zal blijken aan het eind. 
 
 

Requiem voor een notelaar

 
Hij was de mooiste boom in onze tuin. Knallen van walnoten bracht hij voort, je hoefde die rijkdom maar te rapen. Hij had een stam van bijna een meter doorsnee en prachtig gevormde takken waar tussendoor je het dorp in de verte zag liggen. Hij was de koning onder onze bomen. Ondanks hun grandeur en leeftijd moesten zelfs de oude kastanjes in hem hun meerdere erkennen.
 
Tja, we schrijven voorgaande alinea in de verleden tijd. De boom is niet meer. Hij stond op een ongelukkige plaats. Vlakbij een van de bronnen op ons terrein. In feite is hij verzopen, daar komt het op neer. Toen we in de gaten kregen dat hij ziek was, was het al te laat. Zomer 2007 veranderde hij in 3 weken van groen blad in geel, toen bruin, toen kaal. De laatste walnoten die hij voortbracht waren inktzwart. Weldra vormden zich bedden van paddestoelen rond zijn stam, grote bruine en gele paddestoelen, parasieten, een slecht teken. Daarna bleef hij kaal en brak er af en toe een tak af. Hij werd als het ware een ‘zelfsnoeier’. Een gevaarlijke situatie ontstond omdat onze gasten onder deze boom naar het zwembad wandelden en ieder moment een tak kon afbreken. Onze buurman, boer Baratier, waarschuwde ons om niet in de boom te klimmen. Ook de dikke takken konden onverwacht fragiel zijn.
 
Wat was wijsheid? Hij moest eruit, dat was zeker. Hij zou een grote kale plek achterlaten maar de verdwenen boom zou wél het geweldige zicht op het dorp onthullen vanwaar we inmiddels genieten. Toen realiseerden we ons dat notenhout een edele grondstof is voor het maken van meubelen. Dus consulteerden we de ebenisten van Antraigues: Jean-Paul en Joël. In hun schrijnwerkerij maken ze de mooiste kasten, tafels, wenteltrappen etc. Alles op maat van de oude Ardèchoise huizen. Die gasten kunnen alles met hout. Echte tovenaars met dit edele materiaal. Ze kwamen onze boom in ogenschouw nemen en we sloten een deal. Hoewel ze er niet zeker van waren of de stam en de dikste takken nog van goede kwaliteit waren kwamen we met gesloten beurzen het volgende overeen: Zij zouden de boom gratis kappen, zelf de dikste takken en stam krijgen en de rest voor ons zagen tot hapklare stammetjes voor de kachel. Daarnaast zouden ze van kastanjehout een ovalen tafelblad voor ons maken waardoor de gastentafel nu 12 personen kan accomoderen. Een mooie deal in natura voor beide partijen. Wij hebben nu een schitterende grote gastentafel, massa’s brandhout en een vakkundig gekapte boom. Zij hebben inmiddels de stam en de dikke takken laten zagen tot planken en gelukkig is dit hout van uitstekende kwaliteit voor het maken van meubelen.. Iedereen dus tevreden.
 
Hier volgen de foto’s van de kap.
 
Nog een laatste foto van de blauwe lucht doorheen de dode takken...  
 ...en nog een voordat de mannen arriveren en...
...Joël de ladder beklimt en de eerste tak eraan gaat en met donderend geweld omlaag stort.
Jean-Paul geeft daarna aanwijzingen waar de dikste tak het best kan worden gezaagd om een zo lang mogelijk stuk hout over te houden om naar de zagerij te brengen.
 Daarna klimt Joël opnieuw in de boom om de volgende tak aan te pakken. Het zicht op Antraigues wordt al beter.
 Dit is het moment dat de 3e tak eraf valt, wat over blijft...
... is de stam met de laatste tak die echter dreigt te vallen op onze telefoondraad.
We weten een touw om die telefoondraad te werpen en Ilse trekt  hier de draad opzij voordat de laatste tak valt.
Het spectaculaire moment van de val van de stam. Joël maakt zich uit de voeten. Jean-Paul houdt overzicht.
Et voilà: het zicht op het huis is vrij, klus geklaard.
Ilse en Jean-Paul tellen de ringen en we schatten dat de boom ca 60 jaar oud was.
 60 jaar oud, dus van 1948, Jean-Paul's geboortejaar.
Jean-Paul, die hier bezig is met het langste en zwaarste werk: het klein zagen van de takken die hij niet kan gebruiken en die bij ons de kachel ingaan.
Jean-Paul, een jaar geleden dus, lente 2008, in volle actie.
 
Helaas heeft hij lente 2009 niet mogen meemaken. Twee weken geleden werd zijn zwakke hart hem fataal. Nét 61 geworden stierf hij op een zondagmiddag terwijl hij wandelde bij Chateau Craux om op adem te komen na een verblijf in het ziekenhuis. We namen afscheid van hem tijdens een onvergetelijke bijeenkomst naast Chateau Craux, in een verstilde natuur,  met zicht op ons dorp in de verte, onder een wolkeloze hemel, in een adembenemende rust.

IJsgoden passeerden Antraigues

In de voorgaande Bengeltjes hebben we al uitvoerig stilgestaan bij de fantastische sneeuwlandschappen die we afgelopen winter fotografeerden.  Normaal vriest het nauwelijks in Antraigues maar afgelopen januari beleefden we enkele bijzonder frisse dagen. Het vroor dat het kraakte en onderwijl stroomden de bronnen gewoon door, die bevriezen niet. Maar eenmaal dat het water aan de oppervlakte is en stroomt over planten en stenen bevriest het direct. Dat geeft wondermooie beelden waarvan we er graag enkele tonen. Antraigues is gebouwd op een heuvel van vulkanisch basalt en onder aan deze heuvel maakten we deze foto's:

Ziezo, dat was het: een ijskoude afsluiter van deze Lentebengel. Maar laat je daardoor niet afschrikken! Volgens de wijze oude mannen van het dorp gaan we een warme zomer tegemoet. Na een koude winter schijnt dat het patroon te zijn. De eerste voortekenen bewijzen deze stelling: maart was in Zuid Frankrijk een heel mooie maand met bovengemiddelde temperaturen. We lunchen hier al iedere dag op het terras.

In de loop van mei gaat het zwembad open, we hebben nu al zin om erin te plonsen!

à bientôt chez L'Angelot et

Ilse & Alphonse